Na czym polega różnica pomiędzy płcią biologiczną a płcią kulturową?

Czym jest płeć biologiczna?

Nasza przypisana płeć po urodzeniu, często nazywana płcią biologiczną, jest definiowana przez cechy fizyczne, z którymi się rodzimy, takie jak genitalia, chromosomy, hormony i owłosienie ciała. To nasza anatomia. Po urodzeniu większość ludzi to mężczyźni lub kobiety. Jednak niektórzy osoby rodzą się interpłciowe – to znaczy, że ich cechy płciowe nie pasują do typowych definicji „mężczyzny” lub „kobiety”.

Czym jest tożsamość płciowa?

Nasza tożsamość płciowa to nasze psychologiczne poczucie siebie. Takimi właśnie się czujemy. Większość społeczeństw rozpoznaje dwie płcie kulturowe – męską i żeńską, odnoszące się do płci biologicznej danej osoby, ale niektórzy ludzie opisują się w odmienny sposób i to jest w porządku. Tożsamość płciowa każdej osoby jest dla niej wyjątkowa i należy ją szanować.

Czym jest ekspresja płciowa?

Ekspresja płciowa to sposób, w jaki prezentujemy swoją płeć poprzez nasze działania, ubiór, zachowanie i nie tylko. Sposób, w jaki decydujemy się wyrażać swoją płeć, może nie pasować do tego, co społeczeństwo definiuje jako „normalne” dla naszej płci biologicznej, i to jest w porządku.

To, że mamy żeńskie cechy płciowe i identyfikujemy się jako dziewczynki, nie oznacza, że musimy wyrażać siebie na wszystkie „dziewczęce” sposoby, jakich oczekuje społeczeństwo. Jest tutaj dużo miejsca na elastyczność i prawdopodobnie Twoja ekspresja płciowa często się zmienia, zupełnie nieświadomie.

Jaki jest związek między płcią biologiczną a płcią kulturową?

Czasami płeć biologiczna osoby, tj. jej cechy biologiczne i jej płeć kulturowa, czyli to, jak siebie odbiera, są identyczne. Nazywa się to cispłciowość. Na przykład, gdy dana osoba jest przypisana do płci męskiej po urodzeniu i identyfikuje się jako mężczyzna.

Czasami płeć biologiczna osoby nie odpowiada jej płci kulturowej, którą ona odczuwa. Nazywa się to transpłciowością. Na przykład, jeśli osobie przypisuje się płeć żeńską po urodzeniu i ma żeńskie narządy płciowe, ale identyfikuje się ona jako chłopiec lub jako osoba niebinarna.

Co to są role płciowe?

Rola płciowa to zestaw zachowań i postaw uważanych przez społeczeństwo za „akceptowalne” lub „pożądane” dla naszej płci biologicznej lub kulturowej. Obejmuje to sposób w jaki mamy się zachowywać, mówić, ubierać i dbać o siebie.

Oczekiwania dotyczące ról płciowych mogą się różnić w zależności od społeczeństwa, kultury i grupy etnicznej, a także mogą się zmieniać w czasie.

Czym są stereotypy dotyczące płci?

Role płciowe mogą prowadzić do krzywdzących stereotypów płciowych, dotyczących tego, jak dziewczęta i chłopcy powinni się zachowywać, wyglądać i czuć.

Istnieją 4 podstawowe typy stereotypów płciowych:

• Cechy osobowości — na przykład od kobiet oczekuje się, że będą emocjonalne, podczas gdy od mężczyzn oczekuje się pewności siebie i agresji.
• Zachowania domowe — na przykład zakłada się, że kobiety będą zajmować się dziećmi, gotować i sprzątać dom, podczas gdy mężczyźni zajmą się finansami, pracą przy samochodzie i naprawami domowymi.
• Zawody — często przyjmuje się, że nauczyciele i pielęgniarki to kobiety, a piloci, lekarze i inżynierowie to mężczyźni.
• Wygląd fizyczny — zakłada się, że kobiety będą miały długie włosy i będą stosować makijaż, podczas gdy mężczyźni mają krótkie włosy i powinni być wyżsi oraz bardziej umięśnieni.

Dlaczego role płciowe i stereotypy są szkodliwe?

Z rolami płciowymi i stereotypami wiążą się odmienne oczekiwania i presja. Oczekiwania dotyczące działania, wyglądu i odczuwania w określony sposób, które niekoniecznie są zgodne z tym, kim jesteśmy lub jak odczuwamy. Wszystko to może mieć negatywny wpływ na nasze samopoczucie – na przykład, jeśli czujemy, że nie spełniamy tych oczekiwań lub jeśli czujemy, że nie jesteśmy uznawani lub akceptowani za to, kim jesteśmy.

Ważne jest, aby pamiętać, że wszyscy jesteśmy wyjątkowi i ani nasza płeć, ani płeć nie określają tego, kim jesteśmy, ani nie ograniczają tego, co możemy zrobić. Każdy może być odważny, uprawiać dowolną dyscyplinę sportową i zabierać głos publicznie. Każdy może płakać, tańczyć w balecie i ubierać się na różowo.

Bez względu na płeć kulturową, musimy dać sobie pozwolenie, aby żyć tak jak chcemy żyć – na naszych warunkach.

Jak wyeliminować role płciowe i stereotypy?

Rozmawiaj o nich

Rozmawiaj z przyjaciółmi i rodziną o stereotypach, które obserwujesz i pomóż innym zrozumieć, jak seksizm, czyli sytuacja w której pogardza się kimś ze względu na jego płeć biologiczną lub kulturową i stereotypy dotyczące płci mogą być bolesne.

Nie bój się mówić o tym publicznie

Jeśli zauważysz coś, co sprawi, że poczujesz się niekomfortowo, czy to w telewizji, w czasopiśmie lub w mediach społecznościowych, nie bój się o tym powiedzieć. Czasami nie zdajemy sobie sprawy, że promujemy jakiś stereotyp, dopóki nie zostanie nam on wskazany.

Bądź wzorem do naśladowania dla innych

Daj sobie pozwolenie na sprzeciwianie się rolom płciowym i stereotypom. Dołączając do drużyny sportowej składającej się głównie z chłopców lub prowadząc zadanie grupowe, nie martwiąc się czy będziemy postrzegani jako apodyktyczni, dajemy sobie możliwość pokazania, do czego jesteśmy zdolni i możemy być wzorem do naśladowania dla innych, którzy chcą postępować podobnie.

Jak znaleźć więcej porad

Jeśli zmagasz się z tożsamością płciową i wiążącymi się z tym oczekiwaniami, wiedz, że nie jesteś sam(a). Rozważ otwarcie się na rodzica, nauczyciela lub członka rodziny, aby mieć pewność, że otrzymasz wsparcie emocjonalne, którego potrzebujesz.